ТР Иҗтимагый палатасында «Гигиеник укыту үзәге» автоном коммерцияле булмаган оешмасының социаль әһәмияткә ия булган авыруларны профилактикалау буенча биш еллык эшенә йомгак ясалды

18 июльдә Татарстан Республикасы Иҗтимагый палатасында социаль әһәмиятле авыруларны профилактикалау өлкәсендә коммерцияле булмаган оешмаларның биш еллык эшчәнлегенә багышланган истәлекле чара – йомгаклау түгәрәк өстәле узды. «Гигиеник белем бирү үзәге» автоном коммерцияле булмаган оешмасы үткәргән чарада коммерцияле булмаган оешмалар җитәкчеләре, медицина белгечләре, дәүләт органнары вәкилләре һәм иҗтимагый активистлар – ВИЧ, гепатит һәм башка социаль әһәмияткә ия булган авырулар буенча эпидемиологик вәзгыятьне яхшыртуга көн саен өлеш кертүчеләрнең барысы да катнашты.

«Гигиеник белем бирү үзәге» автоном коммерцияле булмаган оешманың җитәкчесе Лилия Таишева очрашуны ачып җибәргәндә, оешманың зур булмаган төбәк проектыннан алып федераль ресурс үзәгенә кадәр эволюциясен ассызыклады. Президент грантлары фонды ярдәмендә дүрт масштаблы проектны гамәлгә ашырган биш елда илнең 57 төбәгеннән 180 белгечне укытуга, яңа гына эшли башлаган коммерцияле булмаган оешмаларга ярдәм итүнең нәтиҗәле системасын булдыруга ирешелде.

Катнашучылар секторара хезмәттәшлек мәсьәләләренә аерым игътибар бирделәр. Татарстан Республикасында Кеше хокуклары буенча вәкаләтле вәкил Сәрия Сабурская коммерцияле булмаган оешмалар белән төзелгән 60 килешүнең гамәли әһәмиятен билгеләп үтте. Республика СПИД-үзәгенең баш табибы Нияз Галиуллин тәкъдим иткән медицина статистикасы мондый партнерлыкның реаль нәтиҗәләрен күрсәтте: планлы күрсәткеч 90% булганда, антиретровирусны дәвалау 92% ка җитте, соңгы алты айда үлүчеләр саны 16,2% ка кимеде.

Төбәк вәкилләре ресурс үзәгенең методик ярдәме нәтиҗәсендә ирешелгән уңышлы тәҗрибәләр белән уртаклаштылар. Түбән Новгородтан «Савада»  автоном коммерцияле булмаган оешмасы җитәкчесе Елена Тарасова оешманың 2 елдан да кимрәк вакыт эчендә откан дүрт гранты турында сөйләде, «Все в твоих руках» автоном коммерцияле булмаган оешма (Омск) җитәкчесе Инна Орлова: «Безнең хезмәткәребез, элекке волонтер, автоном коммерцияле булмаган оешмалар инкубаторында укыганда көтелмәгәндә, үзенең ВИЧ-статусы хакында сөйләде. Хәзер ул ачыктан-ачык диагнозы турында сөйли һәм башкаларга: авыр хәлдә калган ВИЧ белән авыручы мигрантларга, көмәнлеләргә һәм башка кешеләргә ярдәм итә». Краснодар краеннан «Выбирая жизнь» автоном коммерцияле булмаган оешмасы җитәкчесе Ардуш Саарян берничә көн элек Новороссийскта үткәрелгән түгәрәк өстәлдән соң (аны «Гигиеник белем бирү үзәге» автоном коммерцияле булмаган оешмасы, ТР Иҗтимагый палатасы һәм край Иҗтимагый палатасы оештырган) социаль әһәмияткә ия булган авыруларны профилактикалауга кагылышлы ведомстволар автоном коммерцияле булмаган оешма белән хезмәттәшлек турында килешү төзергә планлаштыра, дип сөйләде.

Практик инициативалар аерым игътибарга лаек. Казанның «Тест-мобиль» проекты (аның турында «Яңа гасыр» автоном коммерцияле булмаган оешманың башкарма директоры Лилия Гуренкова сөйләде) шаккаткыч нәтиҗәләр күрсәтте: «6 ай эчендә без 30 сәфәргә чыктык, 500 кешене ВИЧ һәм 400 кешене гепатит Ска тикшердек. Кешеләр хәзер үзләре күчмә пунктларыбызны эзләп таба».

Александр Дмитриев (Казанның «Ышаныч» наркотикларга бәйле кешеләрнең туганнарыннан торган иҗтимагый оешмасы рәисе) мөһим статистика китерде: «6 ел эшләү дәверендә, бездә реабилитация үткәннәр арасында рецидив нибары 14% тәшкил итә. Кайберәүләр инде 5 ел кулланмый, гаилә кора, бизнес ача».

«НЕстрашно» хәйрия фонды җитәкчесе Светлана Изамбаева фонд командасының инде күп еллар җәмгыять мөнәсәбәтен үзгәртергә тырышуы, ВИЧ турындагы мифларны таратып һәм куркуны җиңәргә ярдәм итүе, балаларга һәм яшүсмерләргә үз диагнозларын кабул итүдә булышуы, аларга терапияне ташламаска һәм тулы канлы тормыш алып барырга ярдәм итүе, ВИЧ-позитив кешеләрнең хокукларын яклавы турында сөйләде.

Түгәрәк өстәлдә Россия Федераль җәзаларны үтәү хезмәте идарәсенең Татарстан Республикасы буенча идарәсенең хөкем ителгәннәр белән тәрбия һәм социаль эш бүлеге башлыгы, полковник Алексей Веряскин чыгыш ясады. Хөкем ителгәннәр һәм шартлы рәвештә хөкем ителгәннәр арасында профилактика буенча коммерцияле булмаган оешмалар белән уртак эш уңай нәтиҗәләр китерә, дип ассызыклады ул. Аның әйтүенә караганда, коммерцияле булмаган оешмалар әлеге категория гражданнарны реабилитацияләү һәм ресоциализацияләүнең гомуми эшенә зур өлеш кертә. 

Казан тире-венерология диспансерының сырхауханә эше буенча баш табиб урынбасары Гүзәл Вафина да күңелгә үтәрлек итеп сөйләде. Ул моннан 20 ел элек Лилия Таишеваның үз учреждениесенә хезмәттәшлек итәргә тәкъдим итүе турында сөйләде: «Ул вакытта без моның ни өчен кирәклеген ахыргача аңламый идек. Әмма бүген исә системалы профилактик эш нәтиҗәсендә без кешеләргә торган саен күбрәк ярдәм итә алуыбызны күрәбез».

Рәхмәт хатларын тапшыру белән бергә барган чара азагында төп нәтиҗә ясалды: дәүләт структураларының, медицина учреждениеләренең һәм коммерцияле булмаган секторның системалы уртак эше, конкрет кешеләрнең тормышын һәм тулаем вәзгыятьне яхшы якка үзгәртеп, сизелерлек уңай нәтиҗәләр бирә. Бу биш ел көчләрне берләштерү – катлаулы социаль-медицина мәсьәләләрен хәл итүнең иң нәтиҗәле юлы икәнлегенә дәлил булды.