Турыдан-туры элемтәдә - хәйриячеләр

2021 елның 8 апреле, пәнҗешәмбе

7 апрельдә ТР Иҗтимагый палатасында танылган хәйрия фондлары һәм коммерцияле булмаган оешмалар лидерлары белән туры элемтә  узды. Бу көнне Россиядә беренче тапкыр ачык хәйрия көне үткәрелде.

«Ярдәм», «АК БАРС СОЗИДАНИЕ», «Сила в детях», «АЛЬПАРИ», «АНГЕЛ ВЕРЫ», һәм «Яңа гасыр» коммерцияле булмаган оешмалары, «УМАЙ» Идел буе гаилә академиясе, «Детям» хәйрия иҗтимагый оешмасы, «Детям» хәйрия иҗтимагый оешмасы, Инвалидларга һәм аларның гаиләләренә ярдәм итү үзәге, «Планета добра» коммерцияле булмаган автоном оешма, «Я СМОГУ» мөмкинлекләре чикләнгән кешеләргә ярдәм итү автоном коммерцияле булмаган оешмасы фонды җитәкчеләре үз эшләре турында сөйләде һәм республика халкының сорауларына җаваплар бирде. Алар авыру балаларны дәвалауда ярдәм итәләр, спорт ярышларын һәм иҗади фестивальләрне оештыруда, инвалидлыгы булган кешеләр өчен тернәкләндерү, ябылу урыннарыннан бушаган мигрантларга ярдәм итү, республика шәһәрләрендә һәм районнарында ВИЧ буенча тестлар һәм консультацияләр үткәрүдә катнашалар. Мондый мөһим проектларны гамәлгә ашыру өчен алар төрле грант конкурсларында катнашалар һәм җиңәләр, әмма җәмгыять ярдәме аеруча зур әһәмияткә ия. Очрашуда катнашучыларның барысы да хәйрия эшчәнлегенең ачыклыгы турыдан-туры ышанычка бәйле булуы белән килештеләр.

Хәйрия оешмасының мәгълүмати ачыклыгы – ул, барыннан да элек, мәгълүмат кырында булу. Сайт, сәхифәне, социаль челтәрләрдәге сәхифәне һәм мобиль кушымталарны файдаланып, фондлар волонтерлар һәм хәйриячеләр алдында хисап тота, яңа тарафдарларны җәлеп итә.

«Без ачыклык дигәндә нәрсә аңлыйбыз? Әлбәттә, беренче чиратта бу кешеләрнең үз акчаларын кая һәм нәрсәгә тотылганын белү хокукы. Кайчагында бу ничектер онытыла яки игътибарсыз кала, һәм бу алга таба эшчәнлектә сизелерлек чагылыш таба. Сүз уңаеннан, ачыклык һәрвакытта да бер генә финанс үлчәменә ия түгел, ул үз эченә коммерцияле булмаган оешмалар эшчәнлегенең тулы картинасын, проектны эшләүдән, ачык презентациядән, акча җыюдан, тормышка ашырудан, безнең очракта кемгә дә булса ярдәм күрсәтүдән һәм әлбәттә, хисаплылыктан гыйбарәт, - дип билгеләп үтте «Ярдәм» фонды вәкиле Илдар Баязитов.

Чараның форматы турыдан-туры элемтә аша коммерцияле булмаган оешмаларның теләсә кайсы җитәкчеләренә сорау белән мөрәҗәгать итү мөмкинлеген күздә тота. Телефонга: «Хәйриячелекнең ачыклыгы барысы да күпме акча биргәнне аңлата. Әмма, мин мәҗбүри дип санаган принциплар буенча, яхшылык турында беркем дә белергә тиеш түгел, югыйсә бу хәйриячелек түгел. Иганә серен ничек саклыйсыз?" - дигән сорау килде.

Илдар Баязитов мондый хәлләр еш була дип җавап бирде, күп кенә иганәчеләр хәйрия ярдәме күрсәтү фактын ачарга теләми. "Бу очракта без акча физик заттан килде дип язабыз. Кайчагында бу турыда белсеннәр дип ярдәм итмәгәннәр дә була. Ул вакытта без дә хисапларда исемнәр яки фотолар урнаштырмыйбыз."

Хисап бастыру формасы турында Әлфия Вәлиева, "АК БАРС СОЗИДАНИЕ" хәйрия фонды җитәкчесе сөйләде.  Оешманың үз эшчәнлеген никадәр тулы яктыртуы буенча, фонд командасының профессионализм дәрәҗәсен һәм аңа ышанырга мөмкинме-юкмы икәнлеген аңларга мөмкин.
Аңлы хәйрия культурасын формалаштыру мәсьәләсе бу очрашуда төп мәсьәлә булды. Һәм күп кенә кешеләргә хәзер үз иганәләренең тарихын аңларга, хәйрия оешмасында эшләүче кешеләрнең тәҗрибәләрен уртаклашырга һәм әлеге оешмаларның проектларында шәхсән катнашырга кирәк. Фондлар акчаларны максатчан куллануны гарантияли, үз эшчәнлегенең максималь ачыклыгын һәм халык алдында хисап бирүне тәэмин итә.

Аңлашыла ки, авыр авырулы баланы дәвалау өчен акча җыю турында дулкынландыргыч белдерүне күргәч, кешеләрнең шунда ук ярдәм итәсе килә, дип билгеләп үтте "Детям" хәйрия оешмасыннан Аделина Минһаҗева, ләкин күрсәтелгән номер яки картага күчергәнче, фонд бар икәненә инаныгыз, нәрсә белән шөгыльләнә һәм ул дәүләт алдында даими хисап тотамы. Интернетта теләсә нинди мәгълүматны табарга мөмкин. Әлбәттә, әле казанышлары һәм яхшы репутациясе булмаган яңа оешмаларга эшләү катлаулырак.

"Безнең сөйләшүнең темасы репутация кебек төшенчә белән тыгыз бәйләнгән, дип билгеләде Лилия Таишева, "Яңа гасыр" АБНО, - Репутация еллар барлыкка килә, ләкин бер мизгелдә югалырга мөмкин. Шуңа күрә хәйрия оешмалары яхшы репутацияне тормыш буенча сакларга тырышалар. Әмма тора-бара бу репутация, уңыш тарихына ия булып, дәүләт структуралары һәм грант бирүчеләр белән ярдәм итү турында сөйләшү җиңелрәк булган оешмага эшли башлый.»

Лилия Таишева шулай ук студентларның хәйрия проектларына волонтерлык ярдәменең төрле модельләре турындагы соравына җавап бирде, ул яшьләргә волонтерлык платформасында теркәлергә һәм хәзерге вакытта кайда һәм нинди ярдәм кирәклеген белергә киңәш итте.

Татарстанлыларга волонтерлык ярдәме турында Наталья Гилазева, Альпари хәйрия фонды җитәкчесе сөйләде. Штатында нибары өч кеше генә булган зур булмаган хәйрия оешмасы волонтерлар ярдәме белән зур эш башкара.

Һәрвакыттагыча, КБО вәкилләре белән очрашканда, хезмәттәшләренең тәҗрибәсе турында ишетеп, катнашучылар уртак проектлар планнарын төзи башладылар. Баулының «Мин булдырам» оешмасы рәисе Марат Ильясов сөйләвеннән соң, ул төрле коммерцияле булмаган оешмалардан хезмәттәшлек турында берничә тәкъдим алды.

Еш кына авыр тормыш хәленә юлыккан кешеләргә ярдәмгә коммерцияле булмаган оешмалар дәүләткә караганда тизрәк килә. Бу аңлашыла да, коммерцияле булмаган оешмаларның эш принциплары озак килешүне күздә тотмый. Соңрак кешеләр дәүләт ярдәме дә ала, әмма КБО еш кына ярдәмгә беренче булып килә.

ТР Иҗтимагый палатасы рәисе Зилә Вәлиева социаль сәясәтнең коммерцияле булмаган оешмалар һәм гади гражданнар катнашында үткәрелергә тиешлеген ассызыклады. «Кешелеклелек булганда, гражданлык җәмгыяте актуаль социаль проблемаларны хәл итү буенча җаваплылыкның бер өлешен үз өстенә алырга мөмкин һәм тиеш тә», - диде ул. 

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International